Οδυσσέας Κορακίδης, δημοτικός Σύμβουλος Αλίμου

 Εν μέσω της οικονομικής κρίσης και λίγο πριν το τέλος του 2011 και τις αρχές του 2012 και παρά τις μεγάλες εισοδηματικές μειώσεις οι τιμές των αγροτικών προϊόντων όχι μόνο δεν πέφτουν αλλά οριακά μάλιστα αυξάνονται.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελληνική αγορά ζει τις δικές της παραδοξότητες. Όμως σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν η κοινωνία αποφασίζει να δράσει με μια πρωτότυπη δράση.
Κινήματα πολιτών σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση παίρνουν την πρωτοβουλία να διαθέσουν απευθείας στους καταναλωτές των μεγάλων αστικών κέντρων, αγροτικά προϊόντα σχεδόν στη μισή τιμή από τα Σουπερμάρκετ.
Το 2012 κινήσεις πολιτών από το Ν. Πιερίας έρχονται σε απευθείας συνεννόηση με πατατοπαραγωγούς από το Νευροκόπι για να διαθέσουν στα μέλη τους, πατάτες με μόλις 30 λεπτά το κιλό όταν τα σούπερμκετ τις διέθεταν στα 80-90. Ήταν το λεγόμενο και «κίνημα της πατάτας»!
Μια τόσο απλή κίνηση στη σύλληψη της, μα τόσο αποτελεσματική!
Οι Δήμοι αγκάλιασαν αμέσως την πρωτοβουλία. Ζούσαν άλλωστε από πρώτο χέρι τις δυσκολίες της καθημερινότητας για τους Δημότες τους.
Μετά την πατάτα ακολούθησαν τα όσπρια αργότερα τα νωπά λαχανικά και τα φρούτα εποχής, τα γαλακτοκομικά και προς το Πάσχα του 2012 φτάσαμε να συζητάμε και για την διανομή νωπού κρέατος.
Κάπου εκεί όμως εμφανίστηκαν και τα πρώτα πρακτικά προβλήματα. Από τις αυθόρμητες και συχνά ανοργάνωτες πρώτες δράσεις τώρα πλέον ήταν ορατό πως οι συνθήκες απαιτούσαν η όλη προσπάθεια να συνεχιστεί σε πολύ διαφορετικές βάσεις έτσι ώστε να μην υπάρχουν ζητήματα ποιότητας των τροφίμων, υγιεινής και ασφάλειας.
 
Αυτό το πρώτο στάδιο του κινήματος χωρίς μεσάζοντες ήταν ιδιαίτερα σημαντικό. Έδειξε στην πράξη πως ότι δεν έκαναν δεκάδες Υπουργοί, εκατοντάδες νόμοι και χιλιάδες χαρτούρας, μπορούσαν πολύ άμεσα και κυρίως με μεγάλο συμφέρον για τον πολίτη, να το κάνουν κινήματα πολιτών και Αυτοδιοίκηση.
Ανέδειξε όμως και πρακτικά προβλήματα. Χύμα και μη πιστοποιημένα τρόφιμα, αμφιβόλου «καταγωγής», με προβλήματα στη μεταφορά και τη διανομή τους, χωρίς τη διάθεση αποδείξεων ήταν μόνο μερικά από τα σοβαρά προβλήματα.
Οι Δήμοι προσπάθησαν να διορθώσουν αμέσως τις αδυναμίες. Με πρωτοπόρο το Δήμο Πρέβεζας, Δεύτερο το Δήμο Βύρωνα στην Αθήνα και τρίτο το Δήμο Αλίμου, οργανώθηκαν μόνιμες υπαίθριες αγορές αγροτικών προϊόντων. Σ αυτές οι παραγωγοί που συμμετείχαν ήταν πιστοποιημένοι, όπως και τα προϊόντα τους έφερναν τις απαραίτητες σημάνσεις και πιστοποιήσεις υγιεινής και ασφάλειας. Τηρούνταν όλοι οι αγορανομικοί κανόνες διάθεσης των προϊόντων και κόβονταν τα ανάλογα παραστατικά. Ταυτόχρονα οι τιμές συνέχιζαν και συνεχίζουν να είναι ιδιαίτερα ελκυστικές ακόμη και σε σχέση με τα σουπερμάρκετ ενώ τα υπό διάθεση προϊόντα είναι κατά κανόνα εξαιρετικής ποιότητας.
 
Είχα την τιμή τότε, στις αρχές του 2013 να συμμετέχω μαζί με άλλους συναδέλφους και το Δήμαρχο Αλίμου Θάνο Ορφανό, στις σχετικές διεργασίες προετοιμασίας με το Δήμαρχο Βύρωνα Νίκο Χαρδαλιά, έναν πολύ ικανό και δημιουργικό άνθρωπο της Αυτοδιοίκησης.
Οι πολίτες στήριξαν αυτές τις προσπάθειες και ήδη στο Βύρωνα και στον Άλιμο έχουν γίνει πλέον μόνιμα σημεία αναφοράς των κατοίκων αυτών των περιοχών και όχι μόνο.
 
Στις εμπειρίες αυτές είχε αναφερθεί μάλιστα και ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης τονίζοντας την συμβολή τους στην νομοθετική διαδικασία που κινεί το Υπουργείο για το ζήτημα και σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση που έχω το σχετικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή αρχές του 2014.
 
Παρότι το αρμόδιο Υπουργείο δεν έχει επιδείξει την δέουσα ταχύτητα, σήμερα νομίζω είμαστε σε θέση να καταλήξουμε σε ορισμένα πολύ βασικά συμπεράσματα.
 
1.      Ο θεσμός αυτός έχει και λόγο ύπαρξης και μέλλον
2.      Πρέπει να ολοκληρωθεί σε νομοθετικό επίπεδο το πλαίσιο που θα βάζει κανόνες που θα διασφαλίζουν την ασφάλεια και την ποιότητα των προϊόντων
3.      Η συνεργασία της Αυτοδιοίκησης θα είναι άκρως εποικοδομητική για αυτό θα πρέπει άμεσα το Υπουργείο να καλέσει τους εκπροσώπους της και ειδικά όσων Δήμων έχουν πλέον εμπειρία στο ζήτημα.
 
Και σε πιο πρακτικά ζητήματα αν θέλετε η νομοθεσία θα πρέπει να διασφαλίζει ορισμένα βασικά ζητήματα όπως:

Ποιος και υπό ποιες προϋποθέσεις έχει την ευθύνη για τις μόνιμες υπαίθριες αγορές τροφίμων
Η πιστοποίηση των παραγωγών και τον αγροτικών προϊόντων
Η αποσαφήνιση του δικαιώματος συμμετοχής σε αυτές τις αγορές
Η διασφάλιση των υγειονομικών κανόνων στη διάθεση των προϊόντων γιατί συχνά είχαμε περιστατικά διάθεσης προϊόντων χωρίς καμιά ένδειξη, χύμα τυροκομικών στο δρόμο κλπ
Η αποσαφήνιση και διασφάλιση των απαραίτητων παραστατικών πώλησης από τους παραγωγούς
Μια ενιαία βάση δεδομένων με τιμές αγροτικών προϊόντων των αγροτών που θα συμμετέχουν ώστε πολίτης και πολιτεία να αποφεύγουν φαινόμενα μεγάλων αποκλίσεων στις τιμές
Η επέκταση των αγορών αυτών και σε άλλα ήδη βασικής ανάγκης όπως ήδη καθαρισμού κλπ με προτεραιότητα στις επιχειρήσεις της χώρας μας
 
Η περίπτωση των υπαίθριων αγορών αγροτικών προϊόντων ή farmer markets όπως είναι γνωστές στο εξωτερικό, αποτελούν μια μοναδική περίπτωση για τη χώρα μας που ένα χρόνιο και δυσεπίλυτο πρόβλημα αντιμετωπίστηκε πολύ γρήγορα με έναν απλό τρόπο.
Αρκεί να υπάρχει η φαντασία, η θέληση, η διάθεση να συγκρουστείς γιατί δυστυχώς και σε αυτές τις πρωτοβουλίες υπάρχουν αρκετοί που θίγονται.
Η εμπειρία όμως των τελευταίων δύο ετών απέδειξε ότι υπάρχουν πρακτικοί τρόποι να προσφέρουμε στους συμπολίτες μας και μια ωραία πρωτοβουλία τείνει πλέον να λάβει και με τη βούλα της πολιτείας διαστάσεις θεσμού.
Ας είναι μια αρχή!